Septisizm Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Septisizm

Septisizm, insanların kesin bilgiye sahip olamayacaklarına dair bir şüphecilik felsefesi olarak kabul edilir. Bu felsefe, doğru bilginin imkansızlığına inanarak insanları açık fikirli ve şüpheci olmaya teşvik eder. Bilim, din, felsefe ve diğer alanlardaki inançları sorgulayan septisizm, deneyim odaklı bir felsefe olarak da tanımlanır. Bu nedenle, insanların inandıkları şeyleri deneyimleriyle sorgulamaları ve açık fikirli olmaları gerektiğini savunur. Bu makalede, septisizm felsefesi hakkında daha detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Septisizm Nedir?

Septisizm, bilgiye dair kesin bir bilginin olmadığını savunan bir felsefi akımdır. Septisizm, insanların gerçeği tam olarak bilemeyeceğini çünkü bilgi kaynaklarının yanıltıcı veya sınırlı olduğunu düşünür. Bu nedenle, kesin bir bilgi elde etmek mümkün değildir ve bilginin öznel olduğu düşünülür.

Septisizmin farklı türleri vardır ve bunların hepsi, bilginin doğruluğu hakkında şüpheci bir tutum sergilerler. Bazıları, duyusal deneyimlerin doğruluğu hakkında şüphe ederken, diğerleri mantıksal çıkarımların kesinliği konusunda endişelidir.

Septisizm, birçok felsefi disiplinin bir parçasıdır ve özellikle epistemoloji (bilgi felsefesi) ve metafizik (varlık felsefesi) ile ilgilidir. Bu konuda önemli filozoflar arasında Pyrrho, Sextus Empiricus ve David Hume gibi isimler bulunur.

Septisizm Özellikleri

Septisizm, temel olarak insanların kesin bilgiye sahip olamayacağına dair bir şüphecilik felsefesi olarak tanımlanır. Bu felsefenin bazı özellikleri şunlardır:

  1. Kesin Bilgiye Şüphe: Septisizm, insanların kesin bilgiye sahip olamayacaklarına dair bir şüphecilik felsefesi olarak kabul edilir. Buna göre, insanlar herhangi bir şey hakkında kesin bir bilgiye sahip olamazlar ve dolayısıyla tüm inançlar şüphe altındadır.
  2. Açık Fikirli Olmak: Septisizm, insanları açık fikirli olmaya teşvik eder. Çünkü septisizmde insanlar, herhangi bir inancın doğru olduğunu veya yanlış olduğunu kesin olarak bilemezler. Bu nedenle, açık fikirli olmak ve her türlü inanca açık olmak gerekir.
  3. Şüphecilik: Septisizm, insanların şüpheci olmalarını teşvik eder. Çünkü insanlar, herhangi bir şey hakkında kesin bilgiye sahip olamayacakları için, her türlü inançta şüphe etmeleri gerektiğini düşünürler.
  4. Deneyim Odaklılık: Septisizm, deneyim odaklı bir felsefe olarak kabul edilir. Bu nedenle, insanların doğru veya yanlış olduğunu düşündükleri her türlü inanç ve felsefi görüşlerini deneyimleriyle sorgulamaları ve değerlendirmeleri gerektiğini savunur.
  5. İroni: Septisizm, ironiye sıkça başvurur. Septikler, inandıkları şeyleri ironik bir şekilde ifade ederek, insanların onların felsefesini daha iyi anlamalarını sağlamaya çalışırlar.

Bu özellikler, septisizmin temel nitelikleridir ve bu felsefenin insanların dünya hakkında herhangi bir kesin bilgiye sahip olamayacaklarına inanmalarına yol açar.

Septisizm Örnekleri

Septisizm, felsefi bir yaklaşım olduğu için somut örneklerden ziyade, felsefi tartışmalarda ortaya çıkan bazı argümanlarla açıklanabilir. Ancak, aşağıdaki örnekler, septisizmin farklı alanlarda nasıl uygulanabileceğine dair bir fikir verebilir:

  1. Duyusal Şüphecilik: Duyusal şüphecilik, duyularımızın gerçekliği tam olarak yansıtmadığına dair bir şüpheye işaret eder. Örneğin, bir kişi, bir nesnenin renklerinin tam olarak ne olduğunu bilemez çünkü renk, ışığın yansıması yoluyla oluşur ve kişinin gözleri, ışığın yansıtılma şekline göre algılar. Bu nedenle, renklerin gerçekliği hakkında kesin bir bilgiye sahip olmak mümkün değildir.
  2. Mantıksal Şüphecilik: Mantıksal şüphecilik, mantık çıkarımlarının kesinliği konusunda şüpheye işaret eder. Örneğin, bir kişi, “Tüm kuşlar uçar, penguenler kuşlardır, o halde penguenler uçar” gibi bir çıkarımın kesinliği hakkında şüphe edebilir. Bu nedenle, mantıksal çıkarımların kesinliği hakkında tam bir bilgiye sahip olmak mümkün değildir.
  3. Bilgi Şüpheciliği: Bilgi şüpheciliği, herhangi bir bilginin kesinliği hakkında şüpheye işaret eder. Örneğin, bir kişi, Dünya’nın yuvarlak olduğunu bilse bile, bilginin kendisinin doğru olmadığına dair şüphe edebilir. Bu nedenle, bilginin doğruluğu hakkında tam bir kesinlik sağlamak mümkün değildir.

Bu örnekler, septisizmin farklı yönlerini açıklamaya yardımcı olabilir. Ancak, bu konu oldukça karmaşık olduğu için, septisizmin farklı yönleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için felsefe kaynaklarına başvurmak önerilir.

Septisizm Temsilcisi Filozoflar

Septisizm, tarih boyunca birçok filozof tarafından savunulmuştur. İşte septisizmin en önemli temsilcisi filozoflar ve felsefi görüşleri:

  1. Pyrrho (MÖ 360-270): Septisizmin en önemli savunucularından biri olarak kabul edilir. Pyrrho, insanların kesin bilgiye sahip olamayacağına ve dolayısıyla tüm inançların şüphe altında olması gerektiğine inanırdı.
  2. Sextus Empiricus (MÖ 160-210): Sextus Empiricus, Pyrrho’nun öğrencilerinden biriydi ve septisizmi daha da geliştirdi. Sextus, insanların kesin bilgiye sahip olamayacağına dair şüpheciliklerini öne sürdü ve bu nedenle insanların dünya hakkında herhangi bir kesin bilgiye sahip olamayacağına inanıyordu.
  3. Michel de Montaigne (1533-1592): Montaigne, Fransız Rönesansı döneminde yaşayan bir yazar ve filozoftu. Kendisi, insanların herhangi bir şey hakkında kesin bir bilgiye sahip olamayacağına inanıyordu ve bu nedenle septisizmi savunuyordu.
  4. David Hume (1711-1776): Hume, İskoç Aydınlanması döneminde yaşayan bir filozofdu ve bilgi teorisi, metafizik ve ahlak felsefesi üzerine çalışmalar yaptı. Hume, insanların nesnel gerçeklik hakkında kesin bir bilgiye sahip olamayacağına inanıyordu ve bu nedenle septisizmi savunuyordu.
  5. Ludwig Wittgenstein (1889-1951): Wittgenstein, 20. yüzyıl felsefesinde önemli bir figürdü. Onun felsefesi, dilin doğasına ve kullanımına odaklanırken, bazı yorumcuları tarafından septisizm olarak da nitelendirilmiştir. Wittgenstein, nesnel gerçeklik hakkında kesin bir bilgiye sahip olunamayacağına inanıyordu.

Bu filozoflar, septisizmin tarih boyunca nasıl geliştiğini ve felsefi düşüncelerinin nasıl şekillendiğini gösteren önemli figürlerdir.

Septisizm | Sıkça Sorulan Sorular

[wp-faq-schema accordion=1]

Bir yanıt yazın